Zal ik ooit geknuffeld worden door een robot? Eentje die over zijn ‘plastic’ karkas een dikke laag- siliconen heeft gekregen en misschien nog een toplaagje van een warm materiaal? Een zachte blik in de ogen van geprepareerd glas en armen die zich op verzoek om me heen slaan om mijn inmiddels oud geworden lichaam te koesteren? Natuurlijk wel nadat ik de juiste inlogcode heb ingetoetst. Of wordt dat inloggen dan voor me gedaan door de zorgmanager die haar ochtend start met ‘t aanzwengelen van digitale en computeraangestuurde hulpmiddelen? Wie weet.
Het vreemde is dat ik me ervan bewust ben dat mijn hart nu al reageert op een verkeerspaal met een smiley poppetje. Ontegenzeggelijk gebeurt er iets opgewekts in me als ik een blij gezicht zie of iets narrigs bij een boos gezicht! Het is maar een MACHINE!!! Dat weet ik…en toch? Hoe geprogrammeerd ben ikzelf op dit moment al eigenlijk ?
Er is één bron waar ik onmiddellijk blind op vaar, en die voor mij door geen robot te vervangen is! En dat is “de menselijke stem”. Herkent u het ook, dat als u een van uw dierbaren aan de telefoon heeft, u direct hoort hoe het met hem of haar gaat?De stem vertegenwoordigt een wereld. En dan niet eens de woorden die gesproken worden. Het gaat om de klank, de intentie die eruit spreekt. Het is voor mij een kanaal tussen ‘t hart en de buitenwereld. Dat heeft niets te maken met dialect of ABN, wel met ‘gemeend of nep’.
Zo ontmoet ik wel eens iemand met een stem die me bij de eerste klanken al compleet doet verstijven. Verschrikkelijk. Dat is iemand die mijns inziens 30 jaar lang dagelijks een bijles heeft genoten van een logopediste om elk lettertje goed gearticuleerd uit te spreken. Ik heb het gevoel dat dat strottenhoofd aangestuurd wordt door tandwieltjes. Ik kan er niet naar luisteren. Haar stem voelt aan als een plastic Gerbera als u begrijpt wat ik bedoel. Eentje die je ’s morgens onder de kraan afspoelt zodat die de dag weer zg. frisch und fröhlich vanuit zijn vaasje de wereld kan inblikken.
Aan de andere kant kan ik geraakt zijn, ‘open gaan’ aan iemand die werkelijk een doorleefde stem heeft. Een stem die geaard is in zichzelf. Contact heeft met zijn eigen hart en ziel. Zonder daar nou overdreven uiting aan te geven. Die in alle bescheidenheid juist door iedereen gehoord wordt, niet nadrukkelijk, maar heel natuurlijk. Een stem die spreekt vanuit de verbondenheid die we nu eenmaal met elkaar hebben.
Járen geleden lag ik in een ziekenhuis bed. Verslagen door een slechte prognose. Twee kleine kinderen op de bank thuis. Naast een man met wie ik nog 1000 plannen had. Ik weet het nog altijd: zuster Martha. Ze kwam niet bij mijn bed zitten, welnee, ze had het veel te druk! Ze verschoonde mijn bed, snel en handig. Maar ze zei heel zacht terwijl ze m’n kussens opschudde : “Heb je wel een beetje kunnen slapen vannacht? Op een manier die bínnenkwam. Eenvoudig van hart tot hart. En zij deed wat ze kon en moest doen: lekker mijn bed verschonen. Maar de manier waarop voelde helemaal goed en beslist anders als dat een geprogrammeerde geoliede robot dat gedaan zou hebben.
De zorg is mensenwerk. Zowel van de gever als ook van de ontvanger. Robots kunnen absoluut helpen in de toekomst, maar daar waar het om draait , een moment van contact tussen mens en mens, kan nooit vervangen worden door zo’n machine. Hoeveel siliconen je er ook tegenaan plakt.
Voor allemaal: Een hele mooie Kerst-STEM-ming toegwenst!